Պարույր Սևակ

Պարույր Սևակ

Սևակի մանկությունը- Հետազոտական,թարգմանական աշխատանք

Պարույր Սևակը, իսկական անունը` Ղազարյան Պարույր Ռաֆայելի, ծնվել է 1924 թվականի հունվարի 24-ին, Արարատի շրջանի Չանախչի (ներկայիս Զանգակատուն) գյուղում: Պարույրը ծնողների երկրորդ զավակն էր, սակայն նրանց առաջնեկը փոքր տարիքում մահանում է, և նա դառնում է ընտանիքի միակ երեխան: Սևակը դպրոց հաճախել է 6 տարեկանից: Իր ինքնակենսագրականում նա գրել է. «Դպրոց գնացի շատ վաղ` 6 տարեկան հասակում, ըստ որում, արդեն գրաճանաչ և թվաբանական 4 գործողությանը տեղյակ: Միջնակարգն ավարտեցի գյուղում: Սիրում էի բոլոր առարկաները, այդ թվում նաև` ֆիզիկա-մաթեմատիկականները: Դժվարանում եմ ասել, թե ինչն էր ավելի մեծ հաճույք պատճառում. երազած վեպի ընթերցանությո՞ւնը, թե՞ երկրաչափական խնդիրների լուծումը»:

Գրելու առաջին փորձերը Սևակն արել է 11 տարեկանում: Նա պատմել է, որ իր առաջին ոտանավորը Զինաիդայի մասին էր. ՙԱյս Զինաիդան էլ դասընկերուհիս չէր, այլ... Տուրգենևի հերոսուհին: Գիրք չկար: Գյուղից գյուղ էինք գնում` գիրք խնդրելու: Կյանքումս մեծ գողություն էլ եմ արել. 3-4 հոգով կտրեցինք շրջակա 3-4 գյուղի դպրոցական գրադարանները` կեսգիշերին, գողության բոլոր կանոնների համաձայն: Գողություն` կարդալու ծարավից: Գլխավորը ես էի: Ու գրքերի մեծագույն մասն էլ ինձ էր հասնում: Ու կարդում էի ամեն ինչ. արգելված Րաֆֆու բզկտված վեպը (կեսն արտագրեցի), Դարվինի Տեսակների ծագումը (կոնսպեկտավորեցի), մենագրություն Դավիդ Ռիկարդոյի և Ադամ Սմիթի մասին (ինչպես հասկանայի) և նույնիսկ... Ռազմական արվեստ (ինչ հասկանայի): Եվ որովհետև այդ օրերին լույս էր տեսել Տուրգենևի «Երկեր»-ի առաջին հատորը, ուրեմն` նաև «Առաջին սեր»-ը: Տասնմեկամյա մանուկն ի՞նչ էր հասկացել այդ սքանչելի վիպակից, դժվարանում է ասել իր 41-ամյա աճորդը: Բայց որ նա իր առաջին ոտանավորը գրել է ոչ թե տոնածառի, մայիսի 1-ի կամ մեկ այլ տոնի մասին, այլ տուրգենևյան Զինաիդայի»:

Մեծերի խոսքերը Սեվակին

Դու ընդամենն անհնար էիր, բայց ինչպիսի՛ անհնար: Նման էիր լեռնային մի աղբյուրի, որն իր ուժը բնության ընդերքից է առնում, ու բնության ուժն է բերում ժողովրդին: Եվ սիրում էինք քեզ, որովհետև չէինք կարող բնությանը չսիրել...
____Ժողովուրդը քեզ ծնեց մաքառման գնով, ծնեց ժամանակին, որպեսզի քո միջոցով երգեր իր ցավն ու ուրախությունը: Այդպիսի անհատներ ժողովուրդը հեշտությամբ չի ծնում և չի կարող հեշտությամբ բաժանվել նրանից: 


ՄԱՐՏԻՐՈՍ ՍԱՐՅԱՆ 

Նա կյանքից մի բան էր պահանջում: Պահանջում էր, որ ամեն ինչ լինի միանգամից: Եվ միանգամից եղավ: Բանաստեղծ դարձավ միանգամից, ճանաչվեց միանգամից, բոլոր կոչումներն ու դափնիներն ստացավ միանգամից: Այնքան դանդաղ, դժվարությամբ շինած իր տունն էլ քանդեց միանգամից: Մեր նորագույն բանաստեղծության մայր գերանն էլ կոտրվեց միանգամից, ու մայր սյունն էլ ծալվեց միանգամից...
____Մեր սերնդի բանաստեղծների մեջ ամենից կրտսերն էր նա, բայց ավագագույնն էր վաստակի ու հանճարի առումով:


ՀԱՄՈ ՍԱՀՅԱՆ

Պարույր Սեվակ բախտ է, աստղ է: Ես հիացեր եմ անոր գրությունեն: 
____Սեվակ թանկ է հային համար:


ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ